Χτίστε την αυτοεκτίμηση στα παιδιά!

Η αυτοεκτίμηση είναι ένα σημαντικότατο ψυχικό εφόδιο που θα συνοδεύει το παιδί σε όλη του τη ζωή και ίσως το πιο σημαντικό συστατικό της ευτυχίας. Η αγάπη που έχουν για τον εαυτό τους θα επηρεάσει το αν θα επιλέξουν να κάνουν μια δουλειά που αγαπούν, το αν θα παντρευτούν κάποιον που τους φέρεται σωστά, το αν θα φροντίσουν τα παιδιά τους αργότερα, το αν θα κάνουν κατάχρηση βλαβερών για την υγεία τους ουσιών, το αν θα κερδίσουν χρήματα με την αξία τους, το αν θα είναι ευτυχισμένα, ακόμη και το αν θα παρουσιάσουν ψυχοσωματικές ασθένειες.

Η αυτοεκτίμηση του παιδιού βάλλεται από οποιαδήποτε μορφή κακοποίησης, αλλά και από την απλή, καθημερινή κριτική, τα λόγια εκείνα που λέμε μέσα στα νεύρα μας, χωρίς να το πολυσκεφτόμαστε. Τα ίδια τα παιδιά όμως μπορούν να κάνουν αρκετά πράγματα για να προστατεύσουν τον εαυτό τους από όλα τα είδη κακοποίησης, αρκεί να τα έχουν διδαχθεί. Σκεφτείτε λοιπόν, είτε είστε γονείς είτε εκπαιδευτικοί είτε νοσηλευτές είτε συγγενείς είτε εθελοντές, ότι η εκπαίδευση στην αυτοεκτίμηση, μέσω παραδείγματος και διδασκαλίας, είναι ίσως το μεγαλύτερο δώρο που μπορείτε να κάνετε σε ένα παιδί.

«Χτίστε» την αυτοεκτίμηση των παιδιών

Η υψηλή αυτοεκτίμηση είναι ταυτόχρονα το πιο απαραίτητο εργαλείο και το σημαντικότερο δώρο που μπορούν να δώσουν οι γονείς στα παιδιά τους, ίσως ακόμη πιο σημαντικό κι από μια καλή ακαδημαϊκή μόρφωση. Χωρίς αυτοεκτίμηση, ακόμη κι η καλύτερη σχολική εκπαίδευση, δεν θα αποδώσει καρπούς.

Η αυτοεκτίμηση είναι ένα σημαντικότατο ψυχικό εφόδιο που θα συνοδεύσει το παιδί σε όλη του τη ζωή και ίσως το πιο σημαντικό συστατικό της ευτυχίας. Η αγάπη που έχουν για τον εαυτό τους θα επηρεάσει το αν θα επιλέξουν να κάνουν μια δουλειά που αγαπούν, το αν θα παντρευτούν κάποιον που τους φέρεται σωστά, το αν θα φροντίσουν τα παιδιά τους αργότερα, το αν θα κάνουν κατάχρηση βλαβερών για την υγεία τους ουσιών, το αν θα κερδίσουν χρήματα με την αξία τους, το αν θα είναι ευτυχισμένα, ακόμη και το αν θα παρουσιάσουν ψυχοσωματικές ασθένειες. Η αυτοεκτίμηση του παιδιού βάλλεται από οποιαδήποτε μορφή κακοποίησης, αλλά και από την απλή, καθημερινή κριτική, τα λόγια εκείνα που λέμε μέσα στα νεύρα μας, χωρίς να το πολυσκεφτόμαστε. Τα ίδια τα παιδιά όμως μπορούν να κάνουν αρκετά πράγματα για να προστατεύσουν τους εαυτούς τους από όλα τα είδη κακοποίησης, αρκεί να τα έχουν διδαχθεί. Σκεφτείτε λοιπόν, είτε είστε γονείς είτε εκπαιδευτικοί είτε νοσηλευτές είτε συγγενείς είτε εθελοντές, ότι η εκπαίδευση στην αυτοεκτίμηση, μέσω παραδείγματος και διδασκαλίας, είναι ίσως το μεγαλύτερο δώρο που μπορείτε να κάνετε σε ένα παιδί. Τρόποι για να δώσετε την αυτοεκτίμηση στα παιδιά:

1 Επαινείτε το παιδί για το παραμικρό καλό που κάνει! Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΕΙΜΑΙ ΙΚΑΝΟΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΣ! ΜΠΟΡΩ!»

2 Ακούστε το παιδί σας προσεκτικά και συζητήστε μαζί του. Κάντε του ανοιχτές ερωτήσεις, όπως «πώς πέρασες στο σχολείο;». Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΝΙΩΘΩ ΚΑΙ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ! ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΜΕ ΑΚΟΥΝ!»

3 Αφιερώστε «ποιοτικό χρόνο» στο παιδί σας, όπου η προσοχή σας είναι αδιάσπαστα αφιερωμένη σ’ αυτό. Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΜΟΥ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΜΕ ΠΡΟΣΕΧΟΥΝ! ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΜΕΝΑ!»

4 Οι αγκαλιές, η ζεστασιά, τα χαϊδευτικά ονόματα είναι πολύ σημαντικά για να νιώσει το παιδί σας ότι είναι καλοδεχούμενο κι ότι το αγαπούν. Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΟΙ ΑΛΛΟΙ ΜΕ ΘΕΛΟΥΝ ΓΙΑ ΠΑΡΕΑ! Ο ΚΟΣΜΟΣ ΜΕ ΣΥΜΠΑΘΕΙ!»

5 Αποδεχτείτε το παιδί σας όπως είναι, με τις μοναδικές του ικανότητες, τα δικά του ταλέντα, τις δικές του προτιμήσεις. Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΕΙΜΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ! ΕΙΜΑΙ ΚΑΛΟΣ ΕΤΣΙ ΟΠΩΣ ΕΙΜΑΙ!»

6 Προσφέρετε αγάπη δίχως όρους: Η αγάπη πρέπει να προσφέρεται στο παιδί γι’ αυτό που είναι κι όχι για αυτά που κάνει. Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΕΙΜΑΙ ΑΞΙΑΓΑΠΗΤΟΣ!»

7 Πειθαρχία. Η επιβολή κανόνων, ορίων και λογικών ποινών στο παιδί (αφαίρεση προνομίων, χωρίς ξύλο ή εξευτελισμούς) αυξάνει την αυτοεκτίμησή του. Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΜΟΥ ΑΞΙΖΕΙ ΑΓΑΠΗ, ΑΚΟΜΗ ΚΙ ΟΤΑΝ ΚΑΝΩ ΛΑΘΗ!»

8 ΠΟΤΕ μην προσβάλλετε το παιδί μπροστά σε άλλους και ποτέ μην το αποκαλείτε με υποτιμητικά ονόματα. Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΝΩ ΚΑΛΑ ΣΤΗ ΖΩΗ!»

9 Υπομονή. Το παιδί χρειάζεται τον χρόνο του για να μάθει. Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΤΟ ΝΑ ΚΑΝΩ ΛΑΘΗ ΕΙΝΑΙ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ! ΕΤΣΙ ΜΑΘΑΙΝΩ ΚΑΙ ΠΡΟΟΔΕΥΩ!»

10 Δώστε στο παιδί σας ευκαιρίες να αναλάβει πρωτοβουλίες και ευθύνη, να δημιουργήσει μόνο του, δώστε του την ευκαιρία να πετύχει! Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΩ! ΕΧΩ ΘΑΡΡΟΣ!»

11 Ενθαρρύνετε υγιεινή ζωή, με καθαριότητα, άσκηση και σωστή διατροφή. Βοηθήστε το να ντύνεται με τρόπο που να νιώθει ελκυστικό, ώστε να έχει θετική εικόνα για την εμφάνισή του. Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΕΙΜΑΙ ΟΜΟΡΦΟΣ!»

12 Μη μεταχειρίζεστε τα αδέρφια με διακρίσεις και μη συγκρίνετε το ένα παιδί με το άλλο. Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΝΑ ΓΙΝΩ ΣΑΝ ΚΑΠΟΙΟΝ ΑΛΛΟΝ, ΑΛΛΑ ΝΑ ΓΙΝΩ Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΕΑΥΤΟΣ ΜΟΥ!»

13 Μην τρομάζετε το παιδί με καταστροφικά σενάρια για το μέλλον! Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΕΙΜΑΙ ΑΣΦΑΛΗΣ! ΕΧΩ ΠΑΝΤΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ!»

14 Φροντίστε να έχει κοινωνική ζωή και διασκέδαση και φίλους που του φέρονται καλά. Διδάξτε το να λέει συνέχεια στον εαυτό του: «ΕΧΩ ΚΑΛΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΛΛΑ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΘΕΛΟΥΝ!»

Βικτωρία Πρεκατέ, εκπαιδευτικός, ψυχολόγος, πρόεδρος του μη κερδοσκοπικού σωματείου «ΜΕΝΤΟΡΑΣ για την Παιδική Προστασία και Ευημερία» www.mentoras.org