Φυτό της οικογένειας των χειλανθών, πολυετές, με φύλλα και άνθη εξαιρετικά εύοσμα, ο «ώκιμος ο βασιλικός» είναι το δημοφιλέστερο ελληνικό φυτό, αγαπητό στις νοικοκυρές, που φροντίζουν να έχουν τουλάχιστον μια γλάστρα του στον κήπο ή το παράθυρό τους.
Πλατύφυλλος, σγουρός ή σαραντάφυλλος θεωρείται από το λαό το σύμβολο του έρωτα και της αιώνιας αγάπης, μα και θυμητικό υποσχέσεων και όρκων που δόθηκαν:
«Βασιλικέ μου της βραγιάς και κρίνε μου του δάσους
άχου, εγώ, πουλάκι μου, και πώς να σε ξεχάσω.
Στο παραθύρι που ‘σαι εσύ βασιλικός δεν πρέπει
γιατ’ είσαι συ ο βασιλικός κι οπ’ έχει μάτια ας βλέπει.
Βασιλικό και ρόζμαρι κι ανθό του γλυκανίσου
ο έρωτας τα μάζεψε κι έκαμε το κορμί σου.»
Ο βασιλικός έχει ξεχωριστή θέση στην ελληνική λαϊκή παράδοση και χάρη στην συμμετοχή του στη χριστιανική εκκλησιαστική λατρεία. Βασιλικό βυθίζει ο ιερέας στον αγιασμό για να ραντίσει τους πιστούς, σε κλωνάρια βασιλικού τοποθετείται και ο σταυρός στις 14 Σεπτεμβρίου, εορτή του Σταυρού, αφού το αρωματικό φυτό συνδέεται με την ανεύρεση του Τιμίου Σταυρού στην Ιερουσαλήμ από την Αγία Ελένη.
Οι παροιμίες που εμπνεύστηκαν από την ιδιαιτερότητα του βασιλικού είναι πολλές:
«Κοντά με το βασιλικό ποτίζεται κι η γλάστρα.»
«Βασιλικός κι αν μαραθεί τη μυρωδιά την έχει.»
«Σε πήρα για βασιλικό κι εσύ βγήκες τσουκνίδα!»
Η έκφραση του έρωτα και της αγάπης γίνεται ύμνος στο αρωματικό φυτό μέσα από το ξεχωριστό δημοτικό τραγούδι της αγάπης:
«Μάνα μ’, σγουρός βασιλικός
πλατύφυλλος και δροσερός,
μάνα μ’, και ποιος τον πότιζε
και ποιος τον δροσολόγιζε
κι άπλωσε κλώνους και κλωνιά
και σκέπασε τη γειτονιά.»
Βιβλιογραφία:
Κ.Ρωμαίος, Ελλάς, Λαογραφία-Γεωγραφία, Εκδ.Γιοβάνη
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου